Συγκρότηση - Συμβουλευτική και Ψυχοθεραπεία

Η μοιχεία, φαίνεται να έχει αναφερθεί σαν απότομος «συνουσιακός θάνατος» στους άντρες με εξωσυζυγικές σχέσεις. Σε αυτούς τους θανάτους, φαίνεται πώς το ένα τρίτο είναι λόγω στεφανιαίας νόσου.

Συγκεκριμένα, μία απο τις μελέτες αναφέρει πως οι άντρες που έκαναν σεξ με εξωσυζυγική σύντροφο, παρουσίασαν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων, ασχέτως της υψηλής συχνότητας της σεξουαλικής πράξης (International Journal of Andrology, 2011).

Στις περισσότερες μελέτες, η υπόθεση εργασίας απο τους ερευνητές στην επιβάρυνση της λειτουργίας της καρδιάς κατα τη διάρκεια της ερωτικής συνεύρεσης με την εξωσυζυγική σύντροφο συμπεριέλαβε τις εξής παραμέτρους:

• Tην ηλικία της συντρόφου π.χ. νεότερη εξωσυζυγκή σύντροφος,
• Την σεξουαλική πράξη ύστερα απο υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ ή φαγητού,
• Την αυξημένη πίεση λόγω υπερδιέγερσης την στιγμή της σεξουαλικής συνεύρεσης,
• Σε κάποιες περιπτώσεις το ενοχικό συναίσθημα, που μπορεί να προκαλεί αυξημένο στρες.

Η θεωρία της εξέλιξης στην απιστία

Ιστορικά, αν αναφερθούμε εν συντομία, η ανάγκη για διαιώνιση του είδους, έκανε απαραίτητη την ύπαρξη πολλαπλών συντρόφων. Στην εξελικτικη της πορεία μέσα στα χρόνια, τις διαφορετικές εποχές, η μονογαμία τότε δεν είχε να κάνει με την αγάπη. Ο γάμος τα παλιά χρόνια, έπαιζε το ρόλο ενός οικονομικού εγχειρήματος και τότε η απιστία απειλούσε την οικονομική ασφάλεια. Οι άντρες στηρίζονταν στην πίστη των γυναικών, προκειμένου να διασφαλίσουν τους δικούς τους απογόνους, καθώς και το ποιός θα κληρονομήσει μετέπειτα «τα χωράφια».

Σήμερα, ο γάμος είναι μια «ερωτική συμφωνία», έτσι η απιστία απειλεί την συναισθηματική ασφάλεια που νιώθουν οι άνθρωποι. Τραγική ειρωνία αποτελεί το ότι τα παλιότερα χρόνια, οι άνθρωποι στρέφονταν προς την μοιχεία μέσα απο την οποία, μπορούσαν να βιώσουν την αληθινή αγάπη. Σήμερα, όμως, που η αναζήτηση της αγάπης, βιώνεται μέσα απο το θεσμό του γάμου, η μοιχεία το καταστρέφει. Η έννοια της μονογαμίας σήμαινε, ένας σύντροφος για πάντα. Σήμερα μονογαμία σημαίνει, ένας σύντροφος τη φορά. Συνήθως οι άνθρωποι παντρεύονταν και κάνανε σεξ για πρώτη φορά. Σήμερα οι άνθρωποι παντρεύονται και σταματάνε να κάνουν σεξ με άλλους.

Καθώς οι εποχές άλλαξαν, η μονογαμία παρουσίασε μεγαλύτερο πλεονέκτημα στους άντρες αλλα και τις γυναίκες, σαν ένα σημείο υπεροχής και ασφάλειας. Ως εκ τούτου, η μονογαμία άρχισε να παίρνει ηθικές διαστάσεις. Η παραβίαση της «ιερότητας» του γάμου, ή μιας σταθερής σχέσης, έχει πια στιγματιστεί στις περισσότερες κουλτούρες/πολιτισμούς, ως παραβίαση «των κανόνων».

«Υποψήφιοι» της απιστίας

Οι δείκτες της απιστίας, ποικίλουν και ο ερευνητές υποθέτουν πως είναι υψηλότεροι από ότι αναφέρονται στατιστικά. Για παράδειγμα, ενώ μια έρευνα μπορεί να δείχνει ότι το 30 με 50% των παντρεμένων αντρών έχουν απατήσει κάποια στιγμή στη ζωή τους τη συζυγό τους, μια επόμενη έρευνα απο το Journal of Sexual Research (1997) αναφέρει ένα 15 με 25% των αντρών στη μοιχεία.

Επιπροσθέτως, εκτιμάται πως το 1,5 με 4%, των συζύγων απατούν. Άλλες παλι έρευνες θέτουν υψηλότερα νούμερα με το 11% των Αμερικανών να έχουν απατήσει τη σύζυγο, το προηγούμενο έτος.

Αυτό που φάνηκε να έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι οι αντιφατικές πληροφορίες σε σχέση με την διάρκεια της σχέσης και την πιθανότητα της απιστίας, αλλά και τον τύπο του άντρα που κάνει την απιστία. Σύμφωνα με έρευνα απο το Journal of Sexual Medicine (2009), δηλαδή, όσο μεγαλύτερη ηταν η διάρκεια της σχέσης (πάνω απο 10 χρόνια), τόσο πιο πιθανό ήταν για τον άντρα να απατήσει. Σχετικά με τον τύπο του άντρα που απατάει πιο συχνά, οι ερευνητές κατέληξαν σε κάποια κοινά χαρακτηριστικά όπως:

• Yψηλή σεξουαλική επιθυμία,
• Yψηλά επίπεδα τεστοστερόνης,
• Kυριαρχική προσωπικότητα
• Aνταγωνιστικός και εγωκεντρικός χαρακτήρας
• Σαγηνευτικός με υψηλή σεξουαλική αυτοπεποίθηση,
• Χαμηλά επίπεδα ενοχών και δυσφορίας με την αυτοικανοποίηση,
• Λιγότερα περιστατικά πρόωρης εκσπερμάτισης και σοβαρής στυτικής δυσλειτουργίας.

Ένας τομέας που επίσης φάνηκε να αποτελεί σημαντικό παράγοντα στη μοιχεία ειναι τα παιδιά. Τα παιδιά μπορει να είναι και αποτρεπτικός παράγοντας στη μοιχεία, ενώ άλλες μελέτες δειχνουν πως η παρουσία των παδιών στο σπίτι, μπορεί και να μειώσει την σεξουαλική απόλαυση, αυξάνοντας έτσι την πιθανότητα για εξωσυζυγική σχέση. Τέλος, η εμφάνιση του στρες στους περισσότερους τομείς: γάμος, παιδιά, εργασία, καθημερινές υποχρεώσεις και κατ' επέκταση το καθημερινό άγχος, τείνουν να αυξάνουν τις πιθανότητες για να απιστήσει ένας άντρας, και πολλές φορές αυτό να αποβεί μοιραίο.

Γιατί επιλέγει να απιστήσει
Στην «καρδιά» μιας εξωσυζυγικής σχέσης, φαίνεται να υπάρχει η επιθυμία και λαχτάρα του ανθρώπου για συναιθηματική σύνδεση, για ανανέωση, για αναβίωση της αίσθησης ελευθερίας, για αυτονομία που πιθανόν έχει χαθεί, καθώς και επιθυμία για σεξουαλική ένταση. Η μοιχεία στο πυρήνα της μοιάζει να είναι μια επιθυμία για αναβίωση των χαμένων πλευρών του εαυτού, μια προσπάθεια για να φέρει ο εκάστοτε άνθρωπος τη ζωτικότητα ενάντια στην απώλεια. Δεν είναι ο σύντροφος απο τον οποίο φεύγει και απομακρίνεται ψυχικά, απομακρίνεται από αυτό που στη πορεία έγινε. Ψάχνει δηλαδή να βρεί εναν άλλο εαυτό, εκείνον που κάπου στη πορεία χαθηκε.

Κάθε εξωσυζυγική σχέση θα συμβάλλει στο να επαναπροσδιοριστεί η αρχική σχέση, εκείνη δηλαδή η οποία έχει στην ουσία πληγεί απο την απιστία, και κάθε ζευγάρι θα αναλάβει την ευθύνη στο να αποφασίσει ποιό θα είναι το κληροδότημα της μοιχείας. Πως θα μπορέσουν μέσα απο γνήσια επικοινωνία οι δύο σύντροφοι να ξαναχτίσουν σε νέες βάσεις τη σχέση τους, προστατεύοντας ταυτόχρονα την συναισθηματική αλλα και την σωματική τους υγεία.

Βιβλιογραφία:

1) Fisher AD et al. Sexual and cardiovascular correlates of male unfaithfulness. J Sex Med. 2012 Apr 17. Doi:10.1111/j.1743-6109.2012.02722.x. [Epub ahead of print.]

2) Persson G. Five-year mortality in a 70-year-old urban population in relation to psychiatric diagnosis, personality, sexuality and early parental death. Acta Psychiatr Scand. 1981;64:244–53.

3) Stein RA. Cardiovascular response to sexual activity. Am J Cardiol. 2000;86:37F–9F.

4) Fisher AD et al. Stable extramarital affairs are breaking the heart. Int J Androl. 2011;35:11–7.

5) Kinsey AC et al. Sexual behaviour in the human male.Philadelphia,PA: W.B. Saunders; 1948:282.

6) Wiederman MW. Extramarital sex: Prevalence and correlates in a national survey. J Sex Res. 1997;34:167–74.

7) Wiederman MW.

8) Johnson AM et al. Sexual behaviour in Britain: Part- nerships, practices, and HIV risk behaviours. Lancet. 2001;358:1835–42.

9) Allen ES et al. Intrapersonal, interpersonal, and contextual factors in engaging in and responding to extramarital involvement. Clin Psychol Sci Pract. 2005;12:101–30.

10) Allen ES.

11) Forste R and Tanfer K. Sexual exclusivity among dating, cohabiting and married women. J Marriage Fam. 1996;58:33–47.

12) Kinsey AC.

13) Fisher AD et al. Psychobiological correlates of extramarital affairs and differences between stable and occasional infidelity among men with sexual dysfunctions. J Sex Med. 2009;6:866–75.

14) Mark KP et al. Infidelity in heterosexual couples: Demographic, interpersonal, and personality- related predictors of extradyadic sex. Arch Sex Behav. 2011;40:971–82.

15)Fisher AD.

16)Treas J and Giesen D. Sexual infidelity among married and cohabiting Americans. J Marriage Fam. 2000;62:48–60.

17) Van Anders SM et al. Multiple partners are associated with higher testosterone in North American men and women. Horm Behav. 2007;51:454–9.

18)Bandini E et al. Hysterical traits are not from the uterus but from the testis: A study in men with sexual dysfunction. J Sex Med. 2009;6:2321–31.

19) Belsky J. Children and marriage. In: Fincham FD,BradburyTN, eds. The psychology of marriage.New York:Guilford Press; 1990:172–200.

20) Gottman JM and Notarius CI. Decade review: Observing marital interaction. J Marriage Fam. 2000;62:927–47.

* Ο Κωνσταντίνος Ρόκκας, Χειρουργός Ουρολόγος-Ανδρολόγος, είναι υποψήφιος διδάκτορας του Πανεπιστημίου Αθηνών, επιστημονικός συνεργάτης της Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής, πρώην Ταμίας της Ελληνικής Ουρολογικής Εταιρείας και μέλος σημαντικού αριθμού επιστημονικών εταιρειών.

** Η Αναστασία Μοσχονά είναι Συμβουλευτική Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, αναγνωρισμένο τακτικό μέλος της Βρετανικής Ένωσης Ψυχολόγων(BPS), καθώς και τακτικό μέλος του Βρετανικού Συμβουλίου Υγειας (HCPC). Στην Ελλάδα είναι τακτικό μέλος του Συλλόγου Ελλήνων Ψυχολόγων (ΣΕΨ) και δόκιμο μέλος της Ελληνικής Εταιρίας Συστημικής Θεραπείας (ΕΛΕΣΥΘ).